Koparkoładowarka to maszyna łącząca w sobie funkcje dwóch urządzeń. Głównie używana jest w przemyśle budowlanym, gdzie służy do urabiania gruntów i przygotowywania terenów budowy czy wykonywania wykopów. Stosowana jest także w gospodarstwach rolnych. Koparkoładowarki są przeznaczone do intensywnej eksploatacji, dlatego szybka reakcja na powstałe usterki jest kluczowa dla utrzymania prawidłowego tempa prac budowlanych. W dzisiejszym artykule wyjaśniamy, na czym polega jeden z elementów jej regeneracji, czyli tulejowanie otworów.
Tuleje i sworznie w koparkoładowarce
Żeby móc zrozumieć proces tulejowania maszyn budowlanych, najpierw należy przyjrzeć się bliżej dwóm rodzajom ich części: tulejom i sworzniom. Są one jednymi z najważniejszych elementów koparkoładowarki oraz zwykłej koparki, a jednocześnie są bardzo podatne na uszkodzenia i zużycie.
Rolą sworzni jest łączenie poszczególnych części maszyny i przenoszenie między nimi obciążeń zginających. Sworzeń ma kształt walca z główką po jednej stronie i zabezpieczeniem po drugiej, dzięki któremu nie wypadnie z otworu. Jest luźno osadzony w otworze - ma pracować tak jak zawias w drzwiach. Wykonuje się go z wysokiej jakości stali lub mosiądzu czy aluminium w zależności od przeznaczenia. Komponent ten można znaleźć w większości części maszyn, w których odbywa się jakikolwiek ruch, np. w ramieniu koparkoładowarki.
Z kolei tuleje w koparkoładowarkach mają bardzo szerokie zastosowanie. Ich kształt to pierścień lub walec z wydrążonym otworem. Pełnią ważne funkcje m.in. w zawieszeniu maszyny budowlanej, tłumiąc wibracje, zmniejszając tarcie i naprężenia, czy pozwalając na kierowanie pojazdem.
Sworznie i tuleje łączy to, że pierwsze mogą być umiejscowione w drugich. Oba elementy są intensywnie eksploatowane, dlatego nie trudno o ich uszkodzenie czy zużycie. Są bardzo wrażliwe na ścieranie z powodu narażenia na duże obciążenia. Usterka każdego z nich wiąże się z awarią całej maszyny, co często przekłada się na spowolnienie prac budowlanych, a nawet generowanie dodatkowych kosztów dla przedsiębiorstwa. W takiej sytuacji konieczna będzie naprawa maszyn budowlanych, która obejmuje tulejowanie koparkoładowarki.
Tulejowanie koparkoładowarki - co to jest?
Wspomnieliśmy, że sworznie i tuleje to części maszyn budowlanych wyjątkowo narażone na ścieranie. Rolą operatora koparkoładowarki jest zatem systematyczne smarowanie, które zapobiega nadmiernemu wzrostowi tarcia. W sworzniach i tulejach znajdują się kanały smarujące, w których trzeba regularnie uzupełniać smar. W momencie, gdy czynność ta jest zaniedbywana, powstają luzy, więc sworznie zaczynają dotykać ścian otworów przy każdym ruchu. W miejscach styku obu elementów wytwarza się zbyt wysokie ciśnienie, co przyspiesza ich zużycie i uniemożliwia prawidłową eksploatację maszyny. W skrócie - niewystarczające smarowanie, to większy luz; im większy luz, tym większe uszkodzenia. Wystarczy tak mały ubytek jak niecały milimetr, by zużycie zaczęło gwałtownie wzrastać. Jeden luz od razu prowadzi do kolejnego i usterka zaczyna się pogłębiać.
W takiej sytuacji nie pozostaje nic innego niż oddanie urządzenia do naprawy, podczas której wykonane zostanie tulejowanie. Można je określić jako sposób regeneracji ruchomych elementów maszyny. Jego celem jest przywrócenie nominalnych właściwości trakcyjnych w punktach połączeń tulei i sworzni, innymi słowy - niwelowanie powstałych pod wpływem tarcia luzów.
Przeczytaj także: Czy warto zrobić profesjonalny przegląd przed zakupem maszyny budowlanej?
Jak przebiega tulejowanie otworów koparkoładowarki?
Tulejowanie polega na roztoczeniu tulei, w której znajduje się sworzeń, do większej średnicy, a następnie do poprawnego rozmiaru. Na początku otwór jest roztaczany po to, by utworzyć na nowo równy promień. Dopiero wtedy można równomiernie naprawić tuleję i przywrócić otwór do pierwotnego rozmiaru.
Etapem wyżej opisanego procesu jest napawanie tulei. Polega na pokryciu powierzchni w obrębie otworu warstwą metalu, po to, by przywrócić go do wymaganego nominału. Roztaczanie i napawanie są więc czynnościami dopełniającymi siebie nawzajem, które umożliwiają kompleksową naprawę zużytych elementów maszyny budowlanej. Dzięki temu można w pełni zregenerować koparkoładowarkę, która wróci do swojego stanu sprzed usterki i będzie znowu gotowa na eksploatację na placu budowy.
Należy jednak pamiętać, że wykonanie tulejowania ma rację bytu, tylko jeśli tuleja jest uszkodzona, ale otwór główny, w którym się znajduje, jest w nienaruszonym stanie. Może się jednak zdarzyć, że ruch sworzni uszkodzi także gniazdo, w którym osadzona jest tuleja. W tym wypadku niezbędne będzie również usunięcie sworzni i tulei, a następnie roztoczenie otworów wydrążonych w samej konstrukcji maszyny.
Urządzenia do tulejowania maszyn budowlanych - roztaczanie otworów i napawanie
Współczesne technologie w zakresie regeneracji maszyn budowlanych i rolniczych dążą do jak największej wygody i oszczędności czasu klientów serwisów. W te ramy wpisuje się mobilna (zwana też przenośną) wytaczarka, której używa się do roztaczania otworów. Urządzenie to pozwala na wykonanie wszystkich niezbędnych napraw na terenie wyznaczonym przez klienta. Nie trzeba wówczas demontować całego podzespołu maszyny ani transportować go do warsztatu obróbki otworów. Dzięki temu czas całej regeneracji (roztaczanie i napawanie) jest znacznie krótszy, co przekłada się na mniejsze straty spowodowane wyłączeniem koparkoładowarki z użytkowania na placu budowy. Odchodzą koszty transportu urządzenia do serwisu oraz czas na poszukiwanie warsztatu obróbki metalu.
Tulejowanie koparkoładowarki - cena
Koszt usługi tulejowania koparkoładowarki zależy od wielu czynników, dlatego trudno go jednoznacznie określić. Przede wszystkim wpłynie na niego stopień uszkodzenia otworów. Im szybciej więc poddamy maszynę regeneracji, tym większa szansa, że oszczędzimy na naprawie. Żeby tak się stało, najlepiej regularnie kontrolować stan koparkoładowarki, oddając ją w ręce serwisantów wykonujących przeglądy maszyn budowlanych. Im bardziej zużyte części, tym więcej godzin będzie trzeba poświęcić na ich naprawę, co także zwiększy ostateczną cenę wykonania tulejowania.
Tulejowanie może być także jednym z etapów generalnego remontu maszyny, co zwiększy całkowity koszt usługi, ale wpłynie na maksymalne polepszenie stanu urządzenia. W trakcie takiej regeneracji wymieniane lub naprawiane są wszystkie uszkodzone części maszyny, nie tylko tuleje. Korzystając z takiej usługi, można liczyć na kompleksową diagnostykę za pomocą nowoczesnych przyrządów, które umożliwiają wykrycie każdej usterki i awarii.
Firmy specjalizujące się w regeneracji maszyn budowlanych, w tym w przeprowadzaniu tulejowania, zazwyczaj oferują wykonanie wyceny usługi po wcześniejszym kontakcie.
FAQ:
1. Na czym polega tulejowanie koparkoładowarki?
Tulejowanie maszyny budowlanej ma na celu niwelowanie luzów powstałych między sworzniem a tuleją na skutek niedostatecznego smarowania. Polega na roztaczaniu i napawaniu otworów, a następnie przywracaniu ich do wartości nominalnej.
2. Ile kosztuje tulejowanie koparkoładowarki?
Cena jest ustalana indywidualnie dla każdej maszyny, ponieważ zależy od stopnia zużycia jej komponentów.
3. Czym wykonuje się tulejowanie?
Obecnie stosuje się najczęściej przenośne wytaczarki, które umożliwiają wykonanie usługi z dojazdem do miejsca wyznaczonego przez klienta oraz bez konieczności demontażu całego podzespołu koparkoładowarki.
